Do jednych z najbardziej tajemniczych zaburzeń zalicza się osobowość mnoga. Zaburzenie to znane jest także pod nazwą dysocjacyjnego zaburzenia osobowości, osobowości naprzemiennej czy rozdwojenia jaźni. Dotychczas sklasyfikowano zaledwie kilkaset takich przypadków. Jednakże na tej podstawie udało się poznać przyczyny tego zaburzenia.

Uważa się, że najistotniejszym powodem wystąpienia osobowości mnogiej jest bardzo poważny uraz przebyty w okresie dzieciństwa. Trudności w radzeniu sobie ze wspomnieniami powodują, że zostają one wypchnięte niejako poza świadomość. W ten sposób powstaje nowa osobowość. Osobowość mnoga zalicza się do zaburzeń dysocjacyjnych.

Niemal zawsze pojawiają się różne objawy fizyczne, dzięki którym chory chwilowo przestaje myśleć o trudnościach i zmartwieniach. Najtrudniejszy w obcowaniu z osobowością mnogą jest fakt, że nagle może dojść u niej do zmiany zachowania. Niekiedy chory traci panowanie nad sobą, przez co dochodzi do nieoczekiwanych zachowań lub czynności. Osobowości mogą być bardzo zróżnicowane.

Zazwyczaj chorzy nie wiedzą o istnieniu tylu osobowości. Jeden chory może wykazywać osobowości o różnej orientacji płciowej, ilorazie inteligencji czy nawet płci. Ponadto każda osobowość często posiada odmienny stan zdrowia czy takie parametry, jak np. ciśnienie krwi.

Uważa się, że osobowość mnoga częściej występuje u kobiet w młodszym wieku. Leczenie polega na stosowaniu odpowiednich preparatów farmakologicznych wraz z psychoterapią. Tylko wówczas można uzyskać zadowalające efekty.